آمونیت‌های سازند آیتامیر در برش زاوین (خاور کپه‌داغ) و گزارش اولین فسیل دایناسور دریایی از کرتاسه ایران

Authors

  • عبدالمجید موسوی‌نیا استاد‌یار، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه پیام‌نور، واحد مشهد، مشهد، ایران
  • علی‌اصغر آریایی دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، مشهد، ایران
  • کاظم سیدامامی استاد، گروه مهندسی معدن، دانشکده فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
Abstract:

سازند آیتامیر به‌صورت هم‌شیب و تدریجی روی شیل‌های تیره رنگ سازند سنگانه (آپسین-آلبین پیشین) و با ناپیوستگی در زیر مارن های سفیدرنگ سازند آبدراز (تورونین، کنیاسین) قرار گرفته است. در این گزارش 7 جنس، 13 گونه و 2 زیر جنس از آمونوییدا معرفی می‌شود. از آن میان   Anahoplites mantelli Spath, 1925 Anahoplites cf. praecox Spath ,1925 Epihoplites aff. trifidus (Spath, 1923),  و Hysteroceras orbignyi (Spath, 1922) برای اولین بار از کپه‌داغ ایران گزارش می‌شوند. از بخش زبرین سازند آیتامیر در برش مورد مطالعه تکه‌هایی از  یک خزنده دریایی به‌دست آمده است که دربردارنده یک مهره و بخشی از استخوان فمور (Femur) است (شکل 3). خرده‌های به‌دست آمده مربوط به نوعی دایناسور دریایی است که با توجه به آمونیت‌های همراه (زیر خانواده Mortoniceratinae) متعلق به آلبین پسین و زون M. inflatum است. این اولین دایناسور گزارش شده از دریای کرتاسه ایران است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پالینولوژی و پالینوفاسیس سازند آیتامیر در برش زاوین (خراسان رضوی)

سازند آیتامیر یکی از سازندهای حوضه رسوبی کپه‌داغ در شمال خاور ایران است. این سازند از یک بخش ماسه‌سنگی در زیر و یک بخش شیلی در بالا تشکیل شده‌است. هر دو بخش گلوکونیتی است و بیشتر به‌رنگ سبز زیتونی دیده می‌شود. این پژوهش روی برشی از سازند آیتامیر بر مبنای پالینومورف‌ها است، که در مسیر جاده مشهد- کلات نادری و در حاشیه روستای زاوین با ستبرای 506 متر و مختصات جغرافیایی " 42/45 '43 °36 عرض شمالی و "...

full text

چینه‌نگاری سکانسی سازند آیتامیر (آلبین- سنومانین) در برش های باغک و شوریجه - خاور حوضه کپه‌داغ

سازند آیتامیر (آلبین- سنومانین) از سنگ­های سیلیسی آواری و چند افق کربناته تشکیل شده است. به منظور بررسی محیط رسوبی و چینه‌نگاری سکانسی، دو برش چینه‌شناسی در شرق حوضه رسوبی کپه‌داغ در نزدیکی روستاهای باغک و شوریجه مورد مطالعه قرار گرفته است. مطالعات صحرایی و سنگ‌نگاری به شناسایی رخساره­های سیلیسی آواری و کربناته انجامیده است؛ که در ٤ محیط لاگون، پشته سدی، حاشیه ساحلی و دریای باز رسوب کرده­اند. ت...

full text

معرفی گونه Metopaster parkinsoni Forbes, 1848 ، از خانواده گنیاستریده (ستاره­های دریایی) در توالیهای کرتاسه شمال خاور ایران و بررسی اولین فرآیندهای بیواستراتینومیکی بر روی آن

    آستروئیدها (گروهی از ستاره­های دریایی) بخش مهمی از فونای بنتیک دریایی را از زمان اردویسین تا عهد حاضر به خود اختصاص داده و اوسیکلهای منفرد آنها در بسیاری از نهشته­های دریایی به ویژه در زمان کرتاسه پسین مشاهده شده­اند. با این حال تاکنون گزارش منتشر شده­ای از این فسیلها در توالیهای کرتاسه پسین ایران ارائه نشده است. نمونه شناسایی شده در این پژوهش متعلق به گونه Metopaster parkinsoni از خانواده ...

full text

زیست‌چینه‌نگاری استراکدای سازند آب‌تلخ در برش مزدوران (خاور کپه‌داغ)

سازند آب‌تلخ یکی از واحدهای رسوبی کرتاسه حوضه رسوبی کپه‌داغ و شامل شیل و مارن است. این سازند استراکدای فراوانی دارد. بر پایه مطالعات انجام شده و به وسیله میکروسکوپ الکترونی رویشی (SEM) در برش مزدوران 18 جنس و 48 گونه شناسایی شده است. استراکدای شناسایی شده با استراکدای مطالعه شده در ایران و مناطق مجاور مقایسه شده‌اند. بر پایه گونه‌های شناسایی شده سه‌ زون زیست‌چینه‌شناسی (Cytherelloidea ...

full text

زیست‎چینه نگاری نانوفسیل های آهکی کرتاسه پیشین خاور ایران، شمال باختر قائن (برش چینه‎شناسی نیمبلوک)

در این مطالعه نانوفسیل­های آهکی برش نیمبلوک در شمال باختر قائن ارزیابی و بررسی شده ­است. برش نیمبلوک با ستبرای 164 متر شامل سنگ‌آهک، مارن و شیل است. در برش مورد مطالعه 76 گونه نانوفسیلی متعلق به 30 جنس از 15 خانواده شناسایی شد. بر پایه نانوفسیل­های شناسایی شده، بخشی از زیرزون CC7b و زیست‌زون­ CC8 و بخشی از زیست‌زون CC9 از زیست‌زون‌بندی Sissingh (1977) و زیرزون  NC7Cو زیست‌زون­های NC9, NC8 و بخش...

full text

زیست‌چینه‌نگاری سازند گورپی در برش کوه سفید، خاور رامهرمز

در این پژوهش زیست‌چینه‌نگاری سازند گورپی در برش کوه سفید مورد مطالعه قرار گرفته است. ستبرای سازند گورپی در این برش 5/190 متر است و به‌طور عمده شامل شیل،آهک‌رسی، آهک و مارن است. مرز زیرین آن با سازند ایلام همشیب و همراه با گسستگی سنگ‌شناسی و مرز بالایی آن با سازند پابده ناپیوسته و همراه با یک نبود رسوبی در حدفاصل مائستریشتین پسین- پالئوسن پسین است. در این مطالعه 47 گونه متعلق به 17 جنس از روزن‌ب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 23  issue 91

pages  39- 45

publication date 2014-06-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023